Verborgen narcisme
Wolf in schaapskleren
Bij verborgen narcisme is op het eerste gezicht niet duidelijk dat je te maken hebt met narcisme. Dit is het type narcist dat niet op de voorgrond staat, maar net zo'n groot ego heeft als de openlijke narcist. Ze kunnen heel vriendelijk en voorkomend zijn, om je later opeens de rug toe te keren. Ze zijn sterk veroordelend en vinden anderen niet iets om rekening me te houden. Er lijkt altijd een soort afkeurende en "grommende" ondertoon aanwezig en in gezelschap zitten ze vaak een beetje mokkend in een hoekje en praten alleen als er iets tegen hen wordt gezegd.
Soms heeft deze narcist meer een slachtoffer-houding, zie ook "de kwetsbare narcist". Niet wat je zou verwachten van een narcist. De meeste mensen kunnen daarom ook niet begrijpen dat deze aardige, onbaatzuchtige en bescheiden ogende persoon privé een verschrikking is. Ze manipuleren vaak in de vorm van gaslighting is
Maar vergis je niet: de verborgen narcist vindt zichzelf net zo superieur als de openlijke narcist en is net zo manipulatief en op zichzelf gericht. Hij verbergt dat beter, want hij heeft besloten dat dit slimmer is. Het kan daarom soms jaren duren voordat je erachter bent dat er iets niet klopt. Daarom is dit een gevaarlijke variant. Vrouwen zijn over het algemeen vaker verborgen dan openlijk narcistisch.
Verborgen narcisten zijn geniepiger als het gaat om de manier waarop ze hun macht laten gelden. Ze gebruiken veel passief-agressief gedrag en zijn daardoor moeilijker te benaderen. Ze trekken zich opeens terug en ze negeren je, want ze willen nergens over praten. Ze zijn niet echt geïnteresseerd in jou en staan niet open voor andere ideeën, want ze "weten alles al" volgens hen. Jij kunt in hun ogen niets zinvols te melden hebben. Ze vinden zichzelf speciaal en intelligent en jij begrijpt hen toch niet, dus waarom zouden ze met je in gesprek gaan? Een kwetsbare houding zullen ze dus niet zomaar aannemen.
Ze zijn van mening dat een gemiddelde baan beneden hun niveau is. Meestal hebben ze genoeg kwaliteiten in huis, maar daar maken ze vreemd genoeg geen gebruik van. En mede door hun vaak sociaal angstigere/onhandigere inborst kiezen ze soms zelfs liever voor een bestaan buiten de maatschappij op hun eigen eilandje.
Méér dan bij de openlijke narcist zie je het volgende:
- slachtofferrol
- erg snel gekwetst
- niet erkennen eigen aandeel bij tegenslag
- passief-agressief gedrag
- heel snel in de verdediging schieten bij kritiek
- ongevraagde adviezen geven (vorm van kritiek)
- op forums en social media (af)reageren op artikelen, foto's om aandacht te krijgen
- jaloezie
- sarcasme en leedvermaak
- kritiek op anderen (groepen, exen, familieleden, politiek), veroordelend
- seks gebruiken als manipulatietactiek
- ruzie zoeken en chaos creëren
- huilen en dramatisch reageren
- geïrriteerd, snel boos
- klagen
- minachting en afwijzing
De kwestbare narcist
De kwetsbare narcist is ook een verborgen narcist. De zielige verhalen die ze vertellen maakt dat je niet direct denkt aan narcisme. Ze klagen vaak en ze hebben medelijden met zichzelf. Ze vragen je aandacht voor de nare situatie waarin ze nu weer zijn beland, met de bedoeling je sympathie op te wekken. Ze doen soms op ongepaste tijden een beroep op je medeleven, je tijd en energie en vinden dat ze daar recht op hebben, maar er komt niets "echts" voor terug. Vaak zie je dat ze lange tijd niets meer van zich laten horen als ze eenmaal "geholpen" zijn. Er is sprake van eenrichtingsverkeer.
De houding van "het leven is niet eerlijk", kijk nou eens wat mij allemaal is overkomen. In hun beleving zijn ze maar slecht bedeeld in het leven. Ze zetten zich vaak neer als slachtoffer. Het is hun identiteit en daardoor komen ze ook niet uit deze "stand". En het brengt hen vooral wat ze willen: je aandacht, hulp, je tijd of je geld. Door deze houding spelen ze in op je medelijden, je angst (bijvoorbeeld om die persoon te verliezen) of je schuldgevoelens (ik kan het niet maken hem niet te helpen).
Ze verwachten, éisen zelfs, je loyaliteit, wat je eigen omstandigheden ook zijn. Op deze manier krijgen ze het voor elkaar om anderen voor hun karretje te spannen. Ook zijn ze van mening dat hun problemen altijd groter zijn dan die van anderen. Ze zien niet eens dat anderen ook en vaak net zoveel problemen hebben als zij.
Hulp zoeken doen ze niet of ze werken niet mee (lees: stellen zich niet open op en dan is de hulpverlening "waardeloos"). Ze worden vaak gediagnosticeerd als depressief. Ze stellen zich liever afhankelijk op en ze ondernemen daarom weinig tot geen actie om iets te veranderen hun problemen. Dit zou immers betekenen dat ze zich moeten aanpassen en dat willen ze niet. In plaats daarvan leggen ze de verantwoordelijkheid het liefst bij een ander neer: een ander moet hun probleem oplossen of hen alles op een bordje serveren. Als jij iemand bent die graag mensen helpt of redt, dan ga je tot het uiterste om hun leven te verbeteren of hun problemen op te lossen. Het interesseert hen niet hoe funest de gevolgen voor jou zijn! Het is goed om inzicht te krijgen in jouw rol hierbij.